تحقیق بررسي كارايي بازار سرمايه

دسته بندي : علوم انسانی » اقتصاد
تحقیق بررسي كارايي بازار سرمايه


فصل اول – كليات تحقيق

مقدمه
سرمايه گذاري و مسائل مربوط به آن از ديرباز به عنوان يكي از فاكتورهاي مهم اقتصاد كشورها مطرح بوده است . با گسترش روز افزون صنايع در سرتاسر جهان و ايجاد رقابت بين توليد كنندگان در بازار رقابتي و پذيرش ريسك هاي مختلف ، موضوع سرمايه گذاري بهينه ذهن صاحبان سرمايه را به خود مشغول نموده است . يكي از مهم ترين بحث هاي سرمايه گذاري ، موضوع بازار سرمايه كارا مي باشد . فاما در سال 1965 تعريف ساده اي از بازار كارا بصورت زير ارائه داد :
كارايي بازار سرمايه در صورتي تحقق مي يابد كه در تعيين قيمتها در طول زمان مشاركت كنندگان در بازار از اطلاعات موجود به خوبي استغاده كنند يا به نوعي قيمتها منعكس كننده اطلاعات باشد .
فرضيه بازار كارا براين فرض اساسي استوار است كه قيمت اوراق بهادار در رقابت كامل و از طرق بكارگيري عرضه و تقاضا در بازار تعيين شده و انعكاس دهندة تمامي اطلاعات مي باشد . به عبارتي اطلاعات هسته مركزي فرضيه را تشكبل مي دهد و ميزان كمي و كيفي اطلاعات و همچنين زمان انتشار آن قوت و ضعف كارايي بازار را نشان مي دهد . لذا بازاري قابل اعتماد است كه قيمت اوراق بهادار آن بر اساس اطلاعات صحيح و در دسترس همگان ارزشگذاري شود و به بيان ديگر قيمت سهام تمام اطلاعات را انعكاس مي دهد .
تحقيق حاضر سعي دارد شكل ضعيف كارايي بازار سرمايه را در ايران با تأكيد بر بورس اوراق بهادار مشهد آزمون نمايدودركنارأن مسائلي پيرامون بورس اوراق بهادار ازجمله تاريخچه وعملكردچندين ساله و مشكلات حاكم بر آن را بازگو كند .
تعريف موضوع
بورس اوراق بهادار محل جا به جايي سرمايه است و اين جا به جايي و انتقال سرمايه از طريق خريد و فروش سهام صورت مي گيرد .آنچه مسلم است اينست كه شركت كنندگان در معاملات اين بازار به اطلاعات شفاف، كافي و به موقع نياز دارند و اينجاست كه نقش سازمان بورس اوراق بهادار مشخص مي گردد . يعني اينكه آيا سازمان بورس زمينه اي مناسب براي سرمايه گذاران در راستاي كسب اطلاعات فوق فراهم كرده است يا اينكه گروهي به واسطه داشتن اطلاعات بيشتر از سرمايه گذاري در بورس سود غير متعارف به دست مي آورند . يكي از راههاي ارزيابي بورس اوراق بهادار در اين خصوص بررسي كارايي آن مي باشد . هر چه بورس اوراق بهادار از درجه كارايي بالاتري برخوردار باشد به همان نسبت ميزان انتقال سرمايه به صورت غير متعارف و كسب سود غير معقول در آن كمتر رخ خواهد داد .
نوع كارايي بازار كه در اين تحقيق و براي منظور اشاره شده مد نظر مي باشد ، كارايي اطلاعاتي است . اين نوع كارايي داراي سه سطح ضعيف ،نيمه قوي ، و قوي بوده كه معيار و نقطه تفكيك سطوح سه گانه ، ميزان ونوع اطلاعاتي است كه تعيين كننده قيمت سهام مي باشد . اگر اطلاعات گذشته در قيمت سهام انعكاس يابد يا به عبارت ديگر اگر اطلاعات تاريخي تعيين كننده قيمت سهام باشد چنين اطلاق مي شود كه بازار از كارايي از سطح ضعيف برخوردار است . اگر قيمت سهام علاوه براطلاعات تاريخي منعكس كننده اطلاعات جاري نيز باشد در اين صورت شاهد كارايي در سطح نيمه قوي خواهيم بود و در نهايت اگر قيمت ها متأثر از تمامي اطلاعات اعم از اطلاعات تاريخي ، جاري و محرمانه باشد در اين صورت ، بازار سرمايه از سطح قوي كارايي اطلاعاتي برخوردار خواهد بود . سطوح سه گانه كارايي داراي روابط منطقي با يكديگر هستند كه در فصل دوم به تفصيل در مورد آن بحث خواهد شد .
فرضيات تحقيق :
در اين تحقيق با توجه به اين كه به كارايي بازار سرمايه در سطح ضعيف آن مي پردازد فرضيات به صورت زير طراحي شده است :
فرضيه اصلي : بازار سرمايه در بورس اوراق بهادار مشهد از لحاظ اطلاعاتي در سطح ضعيف كارايي مي باشد .
فرضيه فرعي : تغييرات پي در پي لگاريتم طبيعي قيمت سهام در بورس اوراق بهادار مستقل از يكديگر مي باشد .
اين فرضيه از آنجا ناشي مي شود كه كارايي در سطح ضعيف بيانگر اين مطلب است كه قيمت سهام منعكس كننده اطلاعات تاريخي مي باشد . بنابراين اطلاعاتي كه در حال حاضر وجود دارد نمي تواند مبنا و معياري براي بعيين قيمت سهام در زمان آينده باشد .
به عبارت ديگر با توجه به اطلاعات فوق قيمت سهام قابل پيش بيني نيست لذا تغييرات پي در پي قيمتها ارتباطي با هم ندارند (در فصل دو و سه به تفصيل بيان مي شوند). البته براي آزمون فرضيه فرعي از يك فرضيه ديگر به منظور تعيين روش قابل استفاده براي آزمون فوق استفاده مي شود كه به شرح زير مي باشد :


تغييرات پي در پي لگاريتم طبيعي قيمت سهام داراي توزيع نرمال مي باشد .
اگر فرضيه فوق ثابت شود مي توانيم براي آزمون فرضيه فرعي از روشهاي آماري پارامتري استفاده نمائيم در غير اين صورت فقط روشهاي نا پارامتري براي تست فرضيه فرعي كاربرد خواهد داشت .
استفاده كنندگان از تحقيق
استفاده كنندگان از تحقيق شامل موارد زير مي باشند :
1- سرمايه گذاران بالفعل و بالقوه در سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس
2- سازمان بورس اوراق بعادار
3- شركتهاي پذيرفته شده در بورس
4- كارگزاران بورس
5- تحليل گران مالي
6- مؤسسات آموزشي حسابداري و مالي
7- دانشجويان حسابداري و ساير رشته هاي مالي
قلمرو تحقيق
محدوده تحقيق حاضر از لحاظ زماني دوره سه ساله از سال 1381 تا 1383 را در برمي گيرد . محدوده مكاني تحقيق عبارتست از شركنهاي فعال بورس اوراق بهادار مشهد و در نهايت از نظر قلمرو موضوعي اين تحقيق به بررسي كارايي اطلاعاتي بازار سرمايه (بورس اوراق بهادار) در سطح ضعيف مي پردازد .

هدف و علت انتخاب موضوع
با توجه به اينكه هدف بورس اوراق بهادار جذب سرمايه هاي كوچك و تخصيص آنها به امر اقتصاد ، بويژه توليد مي باشد بنابراين ضروري است تا آنجائيكه ممكن است در جهت هر چه كاراتر شدن آن تلاش شود . هر چه ميزان كارايي بازار سرمايه افزايش پيدا كند به همان اندازه اطمينان سرمايه گذاران نسبت به بورس بيشتر شده و رغبت آنها جهت سرمايه گذاري افزايش خواهد يافت . بطوريكه اگر اين اطمينان و اعتماد در سرمايه گذاران ايجاد شود ، به تناسب آن امكان جذب پس اندازها و سرمايه هاي كوچك از طريق بورس و تزريق آن به امر توايد بيشتر مي شود . به همين منظور در اين تحقيق سعي خواهد شد كه اولا" ميزان كارايي بورس اوراق بهادار مشهد آزمون شود و در مرحله بعد پيشنهاداتي جهت حركت از عدم كارايي به سمت هر چه كاراتر شدن بازار ارائه گردد . بطور اخص هدف از اين تحقيق نشان دادن اين مطلب است كه آيا بورس اوراق بهادار از سطح ضعيف كارايي برخوردار مي باشد يا نه كه نتايج حاصل از آن مي تواند تا حدودي نقاط ضعف سيستم موجود در بورس را براي دست اندركاران آن روشن نمايد .